In de moderne tuinbouw draait alles om het vinden van een goede balans tussen maximaal rendement, maximale productie en een optimale kwaliteit van het gewas. De procescomputer is inmiddels niet meer weg te denken als instrument bij het vinden en behouden van dit delicate evenwicht. Die ervaring heeft ook potplantenteler Teun Valstar. De calathea-teler uit Honselersdijk verving vijf weken geleden zijn Priva Intégro procescomputer door Priva Connext. Samen met Priva consultant Hein Jasperse evalueert Valstar de eerste ervaringen.
Stabieler en nauwkeuriger
De eerste ervaringen van Valstar met Priva Connext zijn ronduit positief. „Het is net wat stabieler dan de Integro en bijvoorbeeld de buffervulling is net wat nauwkeuriger. Er zitten echter veel nieuwe functies op, die ik in die korte periode van gebruik nog niet heb toegepast.”
Jasperse herkent Valstar’s feedback en merkt in de dagelijkse praktijk dat telers niet altijd het maximale uit Connext halen. „Er is namelijk zo ontzettend veel mogelijk. Daarom is het wel zinvol om wat trainingen te volgen.” Jasperse licht enkele veel gebruikte nieuwe regelingen toe, die goed van pas komen op het bedrijf van Valstar.
Slimme kierregeling
Eén van deze regelingen is de kierregeling, die het mogelijk maakt om goed te sturen op de RV. Jasperse: „Het grootste nadeel van kieren is dat dit een onrustige regeling kan opleveren, waarbij het scherm veel heen en weer gaat. Bij een te hoge RV komt er immers een kier in, die groter wordt naarmate de RV verder oploopt. Het gevolg van de kier is dat behalve de RV ook de temperatuur daalt, waardoor de buistemperatuur stijgt, de kier weer kleiner wordt en de RV weer stijgt. Het uiteindelijke resultaat is een instabiele kastemperatuur, buistemperatuur en RV.”
Jasperse legt uit dat in de verbeterde kierregeling de methode ’stappen’ werkt met heel kleine stapjes en een wachttijd tussen de stappen, zodat de drogere lucht tijd heeft om te mengen. „Als je een vochtkier of temperatuurkier als setpoint instelt, bijvoorbeeld op 80% dan wel 22°C, dan wordt het bijbehorende Absoluut Vocht (AV) het kantelpunt. Boven deze waarde blijft het doek telkens opensturen, onder deze waarde zal het doek telkens dichtsturen. Dit is dus duidelijk anders dan bij de traject-kierregeling en resulteert in een heel stabiele temperatuur en luchtvochtigheid.”
Minder draadbreuk
De kierregeling valt bij Valstar in goede aarde. „Toevallig heb ik in één kas, waar een diafragmadoek draait, last van draadbreuk en -slijtage omdat het doek zo veel heen en weer schermt. Ik denk dat ik met deze nieuwe regeling dit in de toekomst kan voorkomen. Bovendien krijgt de plant zo niet ineens te veel koude op zijn kop. Zeker als de temperatuur tegen het condenspunt aan ligt, dan wil je dat koste wat kost voorkomen.”
Jasperse springt in op de recente ingebruikname van een nieuwe kas door Valstar. Het is een moment om extra alert te zijn. „Zo’n nieuwe kas reageert vaak net even anders door bijvoorbeeld een andere hoogte of lichtdoorlatendheid, en wellicht ook een nieuw schermdoek. Dan werken zaken weer net wat anders op elkaar in, waardoor het zaak is om extra aandacht te besteden aan de instellingen.”
PAR-regeling
Op het teeltbedrijf van Valstar is de juiste belichting cruciaal voor de groei en kwaliteit van het gewas. In dit verband wijst Jasperse de calatheateler op de PAR-regeling. De PAR-regeling monitort de belichting en doeksturing continu en stuurt deze automatisch bij voor een optimaal resultaat. „Met name bij gebruik van twee schermdoeken, waarbij het onderste doek het licht moet verstrooien, is dit een fijne regeling. Stel, het bovenste doek is ingesteld om dicht te gaan zodra de straling boven de 200 W/m² komt. Dan kan de PAR-regeling ervoor zorgen dat – om het gewenste PAR-niveau te realiseren – het onderste doek zo gelijkmatig mogelijk opent of sluit, zonder dat het doek steeds heen en weer schermt. Een kwestie van één keer goed instellen”, stelt Jasperse.
Aansluitend wijst hij op het gemak van het werken met een startreeks. Die maakt het mogelijk om een aantal kranen te koppelen aan een groep en vervolgens per groep een startreeks klaar te zetten met maximaal 10 starts. Dat kan steeds met wisselende recepten of gietduren. Ook kunnen de voorwaarden per beurt worden ingesteld. Valstar heeft die functie ontdekt er werkt er mee: „Fijn, zeker als je eens een keer een paar dagen niet op het bedrijf bent.”
