Het idee van een ‘energietransitie’ is niet nieuw. In het verleden is het toegepast op ingrijpende veranderingen zoals de opkomst van de verbrandingsmotor en het grootschalig gebruik van fossiele brandstoffen om elektriciteit op te wekken. Maar weinigen kunnen bestrijden dat de huidige energietransitie, die vraagt om de oprichting van een koolstofvrije energiesector tegen 2050, verreweg de meest ambitieuze tot nu toe is.
Het gebruik van hernieuwbare energiebronnen neemt sinds de jaren negentig gestaag toe, maar is door initiatieven zoals de Overeenkomst van Parijs over klimaatverandering in 2015 meer onder de aandacht gekomen. Nu het internationaal agentschap voor hernieuwbare energie (IRENA: International Renewable Energy Agency) aangeeft dat maatregelen op het gebied van hernieuwbare energie en energie-efficiëntie 90% van de vereiste koolstofreducties (1) kunnen opleveren, is het essentieel dat er definitief afscheid wordt genomen van fossiele brandstoffen.
Het lijdt geen twijfel dat een dergelijke ingrijpende verandering inzet op verschillende fronten vereist. IRENA erkent dit door een visie op energietransitie te schetsen die mogelijk wordt gemaakt door informatietechnologie, slimme technologie, beleidskaders en marktinstrumenten. In termen van actieplannen betekent dit intense activiteit rond drie ‘pijlers’: kennis over transformatie van de energiesector; energiesysteemmodellen en -gegevens; en ondersteuning voor energieplanning.
IRENA maakt het duidelijk dat innovatie van fundamenteel belang is in het realiseren van verandering op alle gebieden. Aangezien de markt voor hernieuwbare energie bijvoorbeeld diverser zal zijn dan de markt die wordt vervangen, zullen technologieën voor optimale flexibiliteit moeten zorgen. Dat geldt voor de opwekking en distributie van elektriciteit, waarbij de opkomst van de elektrische auto wereldwijd van invloed zal zijn op de vraag. Daarom zullen de elektriciteitsnetten en infrastructuur die de basis vormen van de elektriciteitsleverantie, robuust en responsief moeten zijn.
Eveneens essentieel is de doorlopende focus op de ontwikkeling van nieuwe slimme gebouwtechnologieën. Operationele uitstoot van energie die wordt gebruikt voor het verwarmen, koelen en verlichten van gebouwen vertegenwoordigt op dit moment 28% van alle koolstofuitstoot in de wereld (2). Het lijdt geen twijfel dat wij de afgelopen tien jaar op dit gebied grote stappen hebben gezet. Slimme energiemonitoring via verwarmings- en verlichtingssystemen gekoppeld aan sensoren heeft het energieverbruik in de sector aanzienlijk verminderd. Ook genetwerkte systemen voor kantoorautomatisering komen van pas omdat ze gebruikers in staat stellen het energieverbruik te volgen en andere mogelijkheden te identificeren om energie te besparen.
Toch zal er nog veel meer innovatie nodig zijn om de eindstreep te passeren en klimaatneutraliteit te claimen. Maar bij het Priva Lab for Innovation (Lin) maken wij op verschillende manieren deel uit van de oplossing. Feitelijk is het lab een innovatie-incubator voor slimme gebouwen met een reeks technologieën waarmee organisaties een rol kunnen spelen in de energietransitie. Dit werkt zowel bij het kiezen van technologieën waarmee zij het gebruik kunnen verminderen, als op de continuïteit van hernieuwbare energie uit een groot aantal groene bronnen.
Brian C. Black, een vooraanstaand hoogleraar in de milieukunde aan Pennsylvania State University, constateert dat “sinds wij hebben geleerd vuur te beheersen, het gebruik van energie door de mens vrijwel continu in transitie verkeert” (3). Dit keer is de inzet aanzienlijk hoger, namelijk het voortbestaan van de aarde als bewoonbare planeet. Slechts met een combinatie van innovatie en samenwerking maken we een kans om van de huidige energietransitie een succes te maken. Wij willen dat Lin een echte aanjager wordt van die verandering naarmate steeds meer bedrijven zich op decarbonisering focussen.
Bron:
(1) https://www.irena.org/energytransition
(2) https://www.worldgbc.org/news-media/WorldGBC-embodied-carbon-report-published#_ftn1
(3) https://theconversation.com/energy-transitions-are-nothing-new-but-the-one-underway-is-unprecedented-and-urgent-104821
